دویل در معادن زیرزمینی به عنوان یکی از مهم ترین راه های ارتباطی بین طبقات مختلف معدن، نقش حیاتی در تهویه، حمل ونقل مواد معدنی و دسترسی به بخش های مختلف ایفا می کند. این فضاهای عمودی یا نیمه عمودی بسته به طراحی معدن و نیازهای عملیاتی، ممکن است به صورت دستی یا مکانیزه حفر شوند. انتخاب محل مناسب برای دویل و نحوه اجرای آن، تأثیر مستقیمی بر ایمنی، بهره وری و هزینه های عملیاتی معدن دارد و نیازمند بررسی های فنی دقیق است.

دویل در معادن زیرزمینی

نقش های متعددی ایفا می کند، دویل ها نه تنها برای تهویه و حمل و نقل افراد و تجهیزات استفاده می شوند، بلکه بستر کارگاه های استخراج نیز فراهم می کنند که مقطع معمولاً ۱.۵ تا ۳ متر مربع است، اما بسته به کاربرد و نوع سنگ متفاوت خواهد بود.

مطلب پیشنهادی: سنگ شکن چیست؟

دویل چیست؟

دویل، راهروی قائم یا مایل معدن است که از یک تونل به بالا حفر می شود، و کاربردهایی چون تهویه، دسترسی و ایجاد کارگاه استخراج دارد.

فرق دویل با چاه یا تونل چیست؟ چاه معمولاً از زمین به بالا یا پایین حفر می شود، تونل بیشتر افقی است و دویل ترکیبی از هر دو محسوب می شود. این تفاوت ظریف ولی اساسی، به شما کمک می کند تا درک دقیق تری از فرآیند استخراج زیرزمینی داشته باشید.

روش های حفاری دویل

تفکیک روش های حفاری دویل باعث صرفه جویی در زمان و هزینه می شود.

در منابع معتبر، سه دسته بندی اصلی آمده است:

• دستی و مکانیکی: در زمین های نرم، استفاده از چکش مکانیکی یا ابزار دستی مرسوم است.
• Raise Borer : دستگاه های پیشرفته ای که ابتدا گمانه ای با مته کوچک حفر می کنند و سپس به قطر موردنظر می رسند؛ در برخی موارد تا قطر ۸۵ سانتی متر و عمق ۱۵۰ متر.
• آتشباری: در سنگ سخت، حفر دویل با مواد منفجره انجام می شود که نکته قابل توجه این است: تهویه صحیح محل بسیار حیاتی است.

مطلب پیشنهادی: ماشین آلات بارگیری و حمل و نقل در معادن

عوامل مؤثر در انتخاب روش حفاری

آیا تاکنون فکر کرده اید چه عواملی رویکرد مناسب را تعیین می کنند؟

• نوع سنگ و سختی آن: زمین نرم اجازه حفاری مکانیکی ساده را می دهد، اما در سنگ های سخت باید از انفجار یا دستگاه های پیشرفته استفاده شود.
• گازهای معدنی: میزان گازمان مانند گاز زغال، نقش حیاتی در انتخاب روش آتشباری دارد؛ در موارد پرگاز، حفاری از بالا به پایین امکان پذیرتر است.
• ابعاد دویل: اندازه و کاربرد آن در انتخاب روش مؤثر است Raise Borer برای قطرهای بزرگ مناسب تر است.
• تجهیزات نگهداری: در زمین های سست، نگهداری با شاتکریت، راک بولت و شبکه پشتیبان، ضریب ایمنی را افزایش می دهد.

نوآوری های روز در تکنولوژی حفاری دویل

تکنولوژی به سرعت تغییر می کند و دستگاه هایی مانند Raise Borer در حال توسعه اند. امروز دستگاه هایی با سیستم های کنترلی پیشرفته، ابزارهای مونیتورینگ عملکرد و امکان حفاری عمیق تر و ایمن تر در دسترس هستند. برخی مدل ها مجهز به دوربین و سنسورهای فشار برای کنترل Real‑time وضعیت تونل هستند.

این نوآوری به ویژه در معادن عمیق و پر خطر اهمیت ویژه ای دارد.

سخن پایانی

دویل یک راهروی ضروری در معادن زیرزمینی است که کاربردهای گسترده ای دارد و نحوه حفر آن از دستی تا مکانیزه و انفجاری بسته به شرایط زمین و اهداف استخراج انتخاب می شود. نکته قابل توجه این است که انتخاب روش مناسب، تأثیر مستقیمی بر ایمنی، سرعت و هزینه دارد. پیشنهاد می کنم اگر به این حوزه علاقه دارید، حتماً اطلاعات بیشتری درباره فناوری های حفاری مکانیزه و نگهداری تونل مطالعه کنید.

برای خرید سنگ شکن فکی کلیک کنید.  

سوالات متداول

۱. دویل و چاه چه تفاوتی دارند؟

دویل از تونل به بالا حفر می شود در حالی که چاه معمولاً از سطح زمین شروع می شود و گاهی قائم یا مایل است.

۲. بهترین روش حفاری در سنگ سخت چیست؟

در سنگ سخت ، ترکیبی از Raise Borer یا آتشباری به کار می رود؛ انتخاب بین این دو بر اساس ایمنی، هزینه و شرایط زمین تصمیم گیری می شود.

۳. چرا تهویه در دویل مهم است؟

گازهای حاصل از حفاری یا انفجارمثل گاز CO،CO₂  بسیار خطرناک  اند؛ تهویه صحیح موجب ایمنی نیروی کار و ادامه عملیات می  شود.

 ۴. آیا تجهیزات نگهداری را باید همزمان با حفاری نصب شود؟

نصب نگهداری (راک بولت، شاتکریت و …) هم زمان با حفر دویل، پایداری بلندمدت را تضمین می کند.

۵. امکانات فناوری حفاری مکانیزه چه مزایایی دارد؟

افزایش سرعت، دقت بالا، کاهش خطر برای نیروی انسانی و توان حفاری در عمق های بیشتر از مهم ترین مزیت هاست.