آشنایی با فرآیند تولید کنسانتره از سنگ مس

کنسانتره مس محصولی است که طی فرآیند خالص سازی سنگ مس به دست می‌آید و شرکت‌های تولید کننده آن، این محصول را برای تولید مس استفاده می‌کنند. یکی از محصولاتی که ایران به کشورهای مختلف صادر می‌کند، کنسانتره مس است. در ادامه انواع کنسانتره مس و روش‎های تولید آن را شرح می‌دهیم.

انواع سنگ معدنی مس

سنگ معدنی مس دارای دو نوع زیر می‌باشد:

• سنگ معدن سولفیدی
• سنگ معدن اکسیدی

سنگ معدن مس در پوسته زمین بصورت کانی‌های سولفیدی مانند کالکوپیریت(CuFeS2) ، بورنیت (Cu5FeS4)  و کالکوزیت (Cu2S) با عیار 0.5% در معادن روباز و 1 تا 2 % در معادن زیرزمینی وجود دارد.

سنگ معدن مس بصورت کانی‌های اکسیدی (کربنات‌ها، اکسیدها، سیلیکات‌ها و سولفات‌ها) با درصد عیار کمتری نیز وجود دارد. سنگ مس معدن اکسیدی، فراوان تر از سنگ مس معدن سولفیدی است اما درصد مس آن کمتر است.

کنسانتره مس چیست؟

کنسانتره مس طی انجام فرآیندی، روی سنگ مس معدنی تولید می‌گردد و به عنوان ماده اولیه در فرآیند فرآوری مس مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور کلی، کنسانتره به موادی خالص و متراکم اشاره دارد که در اثر فرآیندهایی تغلیظ می‌شوند.کنسانتره مس محصولی است که نمی‌توان گفت خام است. زیرا عملیات فرآوری را روی آن انجام شده است. کنسانتره‌های مس معمولاً حاوی 30% مس و 70% آهن و همچنین گوگرد می‌باشند.

انواع کنسانتره مس

کنسانتره مس در انواع زیر تولید می‌شود:

• کنسانتره مس سولفیدی:  کنسانتره مس سولفیدی از سنگ مس معدن سولفیدی تولید می‌شود.
• کنسانتره مس اکسیدی:  کنسانتره مس اکسیدی از سنگ مس معدن اکسیدی تولید می‌شد.

تفاوت کنسانتره مس سولفیدی و اکسیدی

همان طور که اشاره شد کنسانتره اکسید مس، فراوان تر از کنسانتره سولفید مس بوده؛ اما با این حال میزان مس موجود در کنسانتره سولفید مس بیشتر از اکسید مس می‌باشد. خواص شیمیایی متفاوت این دو گروه، سبب شده فرآوری و استحصال آن‌ها هم متفاوت باشد.

روش هیدرومتالورژی برای کنسانتره مس اکسیدی و روش پیرومتالورژی برای کنسانتره مس سولفیدی به کار برده می‌شود.

روش های تولید کنسانتره مس

تولید کنسانتره مس سولفیدی به روش پیرومتالورژی

در این روش از کانه‌ی سولفیدی استفاده می‌شود:

• استخراج سنگ معدن
• آسیاب اولیه سنگ معدن
• آسیاب ثانوی سنگ معدن تا ابعادی حدود 12 میلی‌متر
• مخلوط کردن سنگ مس آسیاب شده با مواد شیمیایی (اندازه دانه‌ها به 74 میکرون می‌رسد)
• پرعیار سازی و تغلیظ خمیر تولید شده (فلوتاسیون)
• تولید کنسانتره مس و مولیبدن

تولید کنسانتره مس اکسیدی به روش هیدرومتالورژی

در این روش از کانه‌ی اکسیدی یا کانه‌ی سولفیدی کم‌عیار استفاده می‌شود. روش هیدرومتالورژی نیز روشی است که با انحلال مس در محلول های آبی، استحصال را انجام می‌دهد. متداول‌ترین حلال برای این روش اسید سولفوریک است.

تهیه و تنظیم: واحد فنی و مهندسی شرکت گسترش انرژی و معدن محراب